Kynoterapia jest to standaryzowana przez Polskie Towarzystwo Kynoterapeutyczne metoda wzmacniająca efektywność rozwoju osobowości, edukacji i rehabilitacji, w której motywatorem jest odpowiednio wyselekcjonowany i wyszkolony pies.

DEFINICJA

Kynoterapia jest to metoda wzmacniająca efektywność rozwoju osobowości, edukacji i rehabilitacji, w której motywatorem jest odpowiednio wyselekcjonowany i wyszkolony pies, prowadzona przez wykwalifikowanego kynoterapeutę.

FORMY

Spotkanie z Psem (SP) - zajęcia z psem, które mają na celu stworzenie pozytywnego kontaktu pomiędzy uczestnikami a psem. W trakcie spontanicznej, radosnej zabawy (ukierunkowanej przez prowadzącego) uczestnicy przyzwyczajają się do kontaktu z psem, głaszczą go, wydają polecenia. Zajęcia SP mają za zadanie dostarczenie uczestnikom pozytywnego ładunku emocjonalnego i satysfakcji z obcowania z psem, przełamują lęki w kontaktach z otoczeniem, stymulują rozwój zmysłów, pobudzają aktywność, pozwalają oderwać się od otaczającej rzeczywistości. W zależności od potrzeb podopiecznych i możliwości placówki mają formę spotkań indywidualnych lub pracy grupowej. Mogą odbywać się w formie spotkań jednorazowych lub zajęć cyklicznych. Czas trwania zwykle nie jest jednoznacznie określony. Kynoterapeuta prowadzi dokumentację zajęć, polegającą na zapisie spostrzeżeń, dotyczących zachowania się podopiecznych.

Edukacja z Psem (EP) - zajęcia mają na celu usprawnienie sfery intelektualnej i poznawczej, co wymaga odpowiedniego przygotowania (scenariusza) oraz wiedzy i umiejętności osób prowadzących wykraczających poza ramy SP. Dlatego wyodrębniono je w oddzielnej formie. Zajęcia najczęściej odbywają się w przedszkolach i szkołach. Pies uczestnicząc aktywnie w zajęciach motywuje do nauki i poprzez stworzenie przyjaznych warunków emocjonalnych zwiększa możliwości przyswojenia wiedzy. Dziecko chętniej zapamiętuje treści, których bohaterem jest jego nowy przyjaciel - pies. EP pomaga również osobom o obniżonej percepcji lub niechęci (z różnych powodów) do przyswajania wiedzy i przebywania w szkole. Zajęcia prowadzone są w grupach (klasach) lub indywidualnie przez zespół kynoterapeutyczny kierowany przez pedagoga. Mają określony scenariusz realizujący program nauczania. Wskazana jest ewaluacja i dokumentacja zajęć.

Terapia z Psem (TP) - jest to zestaw ćwiczeń ukierunkowanych na konkretny, zaplanowany cel, z zakresu kompleksowej rehabilitacji, do których układana jest metodyka w porozumieniu ze specjalistą np. lekarzem prowadzącym, rehabilitantem, psychologiem. Charakteryzuje się indywidualnym podejściem do każdego uczestnika, jego możliwości i potrzeb. TP powinna być w pełni dokumentowana. Każdy uczestnik ma założoną kartę informacyjną i kartę przebiegu zajęć, w której wpisujemy rodzaj prowadzonych ćwiczeń oraz ich efekty. Pozwala to na okresowe sprawdzenie skuteczności i doboru metod. TP jest systemem rozwijalnym tzn. w miarę postępów stosujemy stopniowanie trudności. Najkorzystniejszą formą TP są zajęcia indywidualne lub w bardzo małych grupach (zwykle nie więcej niż 3 osoby).

WSKAZANIA

Nie można określić pełnej listy dysfunkcji, które mogą być rehabilitowane metodami kynoterapii, ponieważ lista ta wciąż się wydłuża. Ogólnie przyjąć należy, że kynoterapia obejmuje rehabilitację:
- zaburzeń sfery psychicznej
- zaburzeń sfery fizycznej
- zaburzeń sfery intelektualnej
- zaburzeń sfery społecznej

W przypadku stwierdzenia kynofobii pierwszy etap zajęć powinien obejmować zespół działań przełamujących lęk przed psem. Dopiero po pozytywnym zakończeniu tego etapu można przystępować do rehabilitacji pozostałych niesprawności.

PRZECIWWSKAZANIA DO

PROWADZENIA ZAJĘĆ

- alergia na psa
- otwarte rany
- choroby skóry
- choroby infekcyjne
- pasożyty
- podwyższona temperatura

ZESPÓŁ KYNOTERAPEUTYCZNY

- wykwalifikowany kynoterapeuta z psem posiadającym ważny egzamin psa terapeutycznego

- asystent (opcjonalnie)
- przewodnik psa (opcjonalnie)
- specjalista (opcjonalnie)

DOKUMENTACJA

Dokumenty rehabilitowanego:
1. skierowanie na kynoterapię zawierające:
- informację o braku przeciwwskazań do zajęć kynoterapii
- pełną diagnozę schorzenia
- opis funkcjonalny (diagnoza funkcjonalna z opisem stadium rozwojowego, sensoryzmów, indywidualnego słownika komunikacyjnego, funkcjonowania w poszczególnych sferach itp.) - opcjonalnie, w zależności od potrzeb
- zalecenia rehabilitacyjne
2. zgoda rodziców / opiekunów prawnych w przypadku małoletnich
3. karta informacyjna
4. karta przebiegu zajęć
5. okresowe badanie kontrolne - min. 1 raz w roku - ze szczegółowym opisem stanu rehabilitowanego

Dokumenty kynoterapeuty:
1. dokument potwierdzający kwalifikacje
2. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC)
3. zalecane ubezpieczenie na wypadek (NW)

Dokumenty psa terapeutycznego:
1. aktualne zaświadczenie o szczepieniach
2. aktualne zaświadczenie o odrobaczeniu psa (wskazane raz na 3 miesiące)
3. zaświadczenie weterynaryjne o ogólnej dobrej kondycji zdrowotnej psa
4. ważne zaświadczenie o zdaniu egzaminu psa terapeutycznego

WARUNKI PRACY ZESPOŁU KYNOTERAPEUTYCZNEGO

1. Optymalny czas pracy zespołu kynoterapeutycznego - pozwalający na efektywną pracę - wynosi nie więcej niż 3 godziny dydaktyczne dziennie pracy psa, z zastrzeżeniem, że bezpośrednia praca psa terapeutycznego w ciągu jednej godziny dydaktycznej nie przekroczy 20 minut. Kynoterapeuta musi pamiętać o BHP i o zapewnieniu psu odpowiednich przerw pomiędzy zajęciami.
1.1. Należy pamiętać o indywidualnych predyspozycjach psa i w przypadku sygnalizowania przez niego zmęczenia lub stresu wyłączyć psa z bezpośredniej pracy.
1.2. Przekraczanie maksymalnego czasu pracy zespołu kynoterapeutycznego jest łamaniem dobrostanu psa oraz zasad bezpieczeństwa zajęć i może skutkować anulowaniem ważności egzaminu psa terapeutycznego. W przypadku rażącego naruszenia standardów pracy ze strony kynoterapeuty może on zostać pozbawiony możliwości uzyskania certyfikatu dla psa, z którym pracuje od Polskiego Towarzystwa Kynoterapeutycznego. Jednocześnie osoba ta nie może być członkiem programu Partner PTK.
2. Kynoterapeuta powinien mieć zapewnione zaplecze socjalne.
3. Kynoterapeuta ma obowiązek odmowy prowadzenia zajęć w przypadku:
- stwierdzenia któregokolwiek z przeciwwskazań do zajęć,
- niedyspozycji swojej lub psa.
4. Kynoterapeuta może odmówić prowadzenia zajęć w przypadku stwierdzenia:
- wątpliwości co do wskazań zawartych w skierowaniu, do czasu ich wyjaśnienia,
- braków w dokumentacji podopiecznego.
5. Pies musi mieć zapewniony teren do wybiegania się i załatwienia potrzeb fizjologicznych. Kynoterapeuta lub wolontariusz opiekujący się psem na spacerze ma obowiązek posprzątać po psie.
6. Pies powinien pracować w wygodnej obroży lub uprzęży, może mieć kamizelkę psa terapeutycznego.

ĆWICZENIA

Powinny być dobierane do potrzeb edukacyjnych lub terapeutycznych i wydolności podopiecznego

z uwzględnieniem specyfiki zajęć.

PRZYRZĄDY i AKCESORIA

Powinny być dobierane do indywidualnych potrzeb podopiecznego. W przypadku używania zabawek dla dzieci powinny one posiadać certyfikat bezpieczeństwa CE.

Pierwotny dokument przygotowany w 2006 roku na wzór "Kanonów Polskiej Hipoterapii" opracowanych i uchwalonych w 2002 r. przez Polskie Towarzystwo Hipoterapeutyczne - za zgodą Polskiego Towarzystwa Hipoterapeutycznego

§1

Etyka kynoterapeuty jest zastosowaniem ogólnoludzkich norm etycznych uzupełnionych o specyficzne wymagania związane z działalnością kynoterapeutyczną. Ogólne normy etyczne zobowiązują kynoterapeutę do:
- przestrzegania praw człowieka
- dbania o dobrostan psa terapeutycznego
- sumiennego wykonywania swoich obowiązków
- przestrzegania dobrych obyczajów

§2

Praca kynoterapeuty jest pracą z ludźmi wymagającymi rehabilitacji - bardzo często dziećmi, pracą

odpowiedzialną. W związku z tym kynoterapeutę powinny cechować:
- przyjazny i racjonalny stosunek do rehabilitowanych
- wiedza fachowa
- rzetelność
- odpowiedzialność
- uczciwość
- kultura osobista
- taktowne postępowanie

§3

Codzienną pracą kynoterapeuta buduje swój wizerunek osoby zaufania publicznego i dba o wizerunek środowiska kynoterapeutów.

§4

1. Powinnością każdego kynoterapeuty jest stałe uzupełnianie swojej wiedzy i doskonalenie umiejętności. Wskazane jest, aby doświadczeni kynoterapeuci nieśli w tym pomoc młodszym stażem kolegom, jak również kształtowali ich postawy etyczne osobistym przykładem.

2. Kynoterapeuta, w miarę swych możliwości, powinien upowszechniać własne spostrzeżenia mające znaczenie dla nauki i praktyki kynoterapii. Ważne są przy tym obiektywizm oraz świadomość, że każda wypowiedź ma wpływ na kształtowanie wizerunku kynoterapeuty jako osoby zaufania publicznego.

§5

1. Kynoterapeuta nie może prowadzić zajęć kynoterapii, będąc pod wpływem alkoholu lub innych środków mających działanie odurzające.

2. Kynoterapeuta nie powinien prowadzić zajęć w warunkach, które mogą naruszać jego godność, obniżać jakość wykonywanych czynności, a także stwarzać zagrożenia dla osób uczestniczących w zajęciach, bądź dla psa terapeutycznego.

3. Kynoterapeuta nie powinien dopuszczać do asystowania mu w zajęciach kynoterapii osób nie posiadających przeszkolenia, co najmniej jako wolontariusz kynoterapii. Wyjątkiem są rodzice / opiekunowie rehabilitowanego.

4. Kynoterapeuta, sprawuje nadzór nad asystentami i w pełni odpowiada za ich pracę.

5. Niedopuszczalna jest niestosowna poufałość z osobami uczestniczącymi w zajęciach, zarówno rehabilitowanymi jak i asystentami.

§6

1. Kynoterapeucie przysługuje swoboda wyboru metodyki zajęć, prowadzącej do uzyskania wymaganego efektu rehabilitacyjnego.

2. Kynoterapeuta stosuje ogólnie uznane i wypróbowane metodyki oraz ćwiczenia dostosowane do możliwości rehabilitowanego.

3. W razie zamiaru zastosowania nowych, niedostatecznie sprawdzonych w praktyce metod, kynoterapeuta powinien poinformować o tym rodziców/opiekunów rehabilitowanego i uzyskać ich zgodę.

4. Kynoterapeuta w przypadku uświadomienia sobie popełnienia błędu w swym postępowaniu ma obowiązek poinformować o tym rodziców / opiekunów rehabilitowanego i podjąć działania naprawiające skutki tego błędu.

§7

1. Kynoterapeutę i osoby asystujące w zajęciach obowiązuje tajemnica zawodowa. Zwolnienie z niej całkowite lub częściowe może nastąpić za zgodą rodziców / opiekunów, bądź w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego (np. choroby zakaźne) lub gdy wymagają tego przepisy prawa.

2. Kynoterapeuta nie może usprawiedliwiać swego zachowania będącego w sprzeczności z dobrymi obyczajami, lojalnością wobec przełożonego, bądź interesem macierzystej organizacji.

§8

Kynoterapeuta ma obowiązek prowadzenia odpowiedniej dokumentacji.

§9

1. Kynoterapeutów, obowiązuje życzliwość, rzetelność, obiektywizm, przestrzeganie przepisów prawa

i dobrych obyczajów, a w stosunkach wzajemnych również koleżeństwo i solidarność.

2. Kynoterapeuta nie powinien wypowiadać publicznie niekorzystnych ocen o zajęciach prowadzonych przez innego kynoterapeutę lub dyskredytować go publicznie w jakikolwiek sposób.

3. Wszelkie uwagi o dostrzeżonych błędach w postępowaniu kolegi, bądź naruszeniu zasad etyki, kynoterapeuta przekazuje bezpośrednio zainteresowanemu. Jeżeli uwagi te nie odnoszą skutku, negatywne oceny o pracy tego kynoterapeuty należy przekazać kierownictwu jego organizacji macierzystej. W przypadku braku takowej, nieetyczne postępowanie może zostać napiętnowane, bez podawania danych osobowych winowajcy, na internetowych stronach związanych z kynoterapią.

4. Piętnowanie naruszeń zasad etyki kynoterapeutycznej, jak również przejawów niekompetencji, nie godzi w reguły solidarności kynoterapeutów. Służy dbałości o wizerunek środowiska kynoterapeutów, jako osób zaufania publicznego.

§10

1. Obowiązkiem kynoterapeuty jest przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji w prowadzeniu praktyki kynoterapeutycznej. Niedopuszczalne jest pozyskiwanie zleceń w sposób niezgodny z zasadami etyki i lojalności wobec kolegów.

2. Kynoterapeucie nie wolno narzucać swych usług oraz narzucać zakupu psa do kynoterapii.

§11

W sytuacjach nieprzewidzianych w tym Kodeksie należy postępować zgodnie z zasadami dobrych obyczajów.

KODEKS ETYKI KYNOTERAPEUTY

KANONY KYNOTERAPII

W celu usprawnienia pracy kynoterapeuty przedstawiamy dokumentację, która zapewni właściwą kontrolę działań terapeutycznych. Dokumenty kynoterapeuty pokazują fachowość i ułatwiają prowadzenie rozmów z rodzicami oraz dyrektorami ośrodków, w których prowadzone są zajęcia. Dokumentacja osoby rehabilitowanej jest niezbędnym warunkiem przy prowadzeniu zajęć AAT. Pamięć ludzka jest zawodna i tylko zapis prowadzonych ćwiczeń pozwala oceniać i mierzyć postępy, z uwzględnieniem stanu początkowego podopiecznego.
Karta psa upewni zlecającego zajęcia o bezpieczeństwie w kontakcie z psem.
Prowadzenie badań kynoterapeutycznych, ich gromadzenie i zapis wymaga zgody prawnych opiekunów podopiecznego.
W sytuacji nieprzewidzianej lub jakichkolwiek roszczeń, zleceniodawcy tylko na podstawie kompletnej dokumentacji, będzie można odpierać ewentualne zarzuty.

Dokumenty rehabilitowanego:

1. skierowanie na kynoterapię zawierające:
- informację o braku przeciwwskazań do zajęć kynoterapii
- pełną diagnozę schorzenia
- zalecenia rehabilitacyjne

2. zgoda rodziców / opiekunów prawnych >> Pobierz

3. karta informacyjna >> Pobierz

4. karta przebiegu zajęć >> Pobierz

5. okresowe badanie kontrolne - min. 1 raz w roku - ze szczegółowym opisem stanu rehabilitowanego

Dokumenty kynoterapeuty:

1. zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do prowadzenia zajęć z udziałem psa

2. dokument potwierdzający kwalifikacje

3. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC)

4. zalecane ubezpieczenie na wypadek (NW)

Dokumenty psa terapeutycznego:

1. aktualne zaświadczenie o szczepieniach

2. aktualne zaświadczenie o odrobaczeniu psa

3. ważne zaświadczenie o zdaniu egzaminu psa terapeutycznego

Zbiorczą informację o psie zawiera Karta psa >> Pobierz

DOKUMENTACJA

Uwaga !!!

Aby otworzyć plik pdf potrzebny jest program Adobe Reader, który można pobrać ze strony: http://get.adobe.com/reader/

- Asystent kynoterapii - osoba posiadająca co najmniej podstawową wiedzę o kynoterapii i psie terapeutycznym. Asystent Kynoterapii może asystować w zajęciach prowadzonych przez uprawnioną osobę, lecz nie ma uprawnień do samodzielnego prowadzenia zajęć terapeutycznych.
Uwaga: do dnia 15 lipca 2012 r. używana była nazwa "Wolontariusz kynoterapii".

- Kynoterapeuta - osoba posiadająca co najmniej: średnie wykształcenie oraz ukończony kurs w obrębie zawodu kynoterapeuty.
Kynoterapeuta może:
- samodzielnie prowadzić zajęcia,
- układać program i metodykę zajęć na podstawie zaleceń lekarza lub rehabilitanta,
- kierować pracą i sprawować nadzór nad asystentami - wolontariuszami,
- dokonywać selekcji psów terapeutycznych.
Kynoterapeuta nie może stawiać diagnozy ani dawać zaleceń terapeutycznych tj. zastępować specjalisty

np. lekarza / rehabilitanta.

- Specjalista - kynoterapeuta - osoba posiadająca uprawnienia w obrębie zawodu kynoterapeuty oraz uprawnienia do prowadzenia danego rodzaju terapii /zajęć np. lekarz, fizjoterapeuta, rehabilitant, psycholog, pedagog specjalny itd. Specjalista - kynoterapeuta oprócz zakresu działań kynoterapeuty, może diagnozować i dawać zalecenia terapeutyczne w zakresie swojej specjalności.

Polskie Towarzystwo Kynoterapeutyczne prowadzi:

REJESTR CERTYFIKOWANYCH KYNOTERAPEUTÓW

Rejestr, w którym wpisane są osoby spełniające kryteria zawodu Kynoterapeuta (dogoterapeuta) wpisanego do Klasyfikacji zawodów i specjalności pod numerem 323007 i osiadające tutuł "Kynoterapeuta" lub "Specjalista kynoterapii"